خازن چیست؟

 خازن المان الکتریکی است که می تواند انرژی الکتریکی را توسط میدان الکترواستاتیکی (بار الکتریکی) در خود ذخیره کند. انواع خازن در مدارهای الکتریکی بکار می روند.

خازن های فشار ضعیف به دو دسته : خازن های سیلندری و کتابی تقسیم می شوند. 

خازن های سیلندری به سه دسته:1-رزینی 2- گازی 3- روغنی  تقسیم  می شوند.

ویژگی های خازن های سیلندری:

 -دارای تاییدیه از اداره استاندارد ملی ایران مطابق با استانداردهای

 -IEC60831آلمانVDE (اتحادیه اروپا و ) CEو تاییدیه ۱-۷۲۱۳

. با ظرفیت های مختلف از 2/5 تا ۵۰ کیلووار به شکل سیلندری در دو مدل ترمینالی و مقره ای

. دارای عمر مفید ۰۰۰ ۱۰۰ ساعت کار در دو نوع سیلندری رزینی و سیلندری گازی

. دارای خاصیت خود ترمیمی بدون کاهش

. قابیلت تحمل جریان زیاد تا ۴ ای ان برای جریان های ضربه ای (هارمونیک دار)

. دارای قابلیت تحمل ولتاژ نسبتا زیاد در مقابل ولتاژ های ناگهانی با تحمل زمانی ۱۰ ثانیه

. دارای استقامت دی الکتریک مناسب تا 2/5 برابر ولتاژ اسمی

.دارای مقاومت تخلیه داخلی و فیوزهای محافظت خازن ها در مقابل شکست و ترکیدگیها (فیوزهای ضدانفجار)

. حجم کم ، وزن کم ، نصب آسان ، قیمت مناسب

. نصب برای تابلوهای بانک خازنی ثابت واتوماتیک

. نصب در بارهای نرمال الکتریکی ، صنایع و بارهای متغییر و هارمونیکی

. با قابلیت نصب راکتو

. نصب در محیط های با دمای بسیار بالا مانند ریخته گری یا صنایع فولاد

خازن های کتابی روغنی

خازن کتابی پارس جهت اصلاح ضریب توان در شبکه های قدرت به کار میرود و با توجه به مقدار توان راکتیو موجود در شبکه مقدار خازن  توسط رگولاتور بانک خازنی نیز  تعداد آن در شبکه تعیین می گردد و رگولاتور خازنی با گرفتن  اطلاعات از جریان شبکه مقدار مورد نیاز خازن را وارد و از شبکه خارج می نماید خازن کتابی روغنی پارس بهترین نوع خازن و مناسب ترین جهت مناطق آب و هوایی گرم و مرطوب و مناطقی که دارای هارمونیک زیاد می باشد.  خازن پارس روغنی با توجه به اینکه از روغن سازگار با محیط زیست  استفاده شده اند دارای طول عمر بیشتر نسبت به خازن های دیگر استوانه ای  می باشند.

ویژگی ها خازن های کتابی روغنی :

خازن های روغنی کتابی با کاربرد در صنایع سنگین مانند فولاد، کارخانه های سیمان و

خازنهای روغنی کتابی قابل استفاده درشرایط سخت و شبکه های هارمونیکی با قابلیت نصب راکتور می باشد

عمراین خازن ها بیش از سه برابر نمونه خشک و سیلندری می باشد

دارای قابلیت حفظ ظرفیت خود در مدت زمان کارکرد زیاد

دارای فیوزهای داخلی جهت جلوگیری از شکست و ترکیدگی

استحکام مکانیکی بالا ومقاوم جهت استفاده در مدارهای دائم و طولانی مدت

دارای میکروفیلم های قوی جهت تحمل جریان های لحظه ای

هارمونیک(FILM+FOIL)

طراحی شده با تکنولوژی روز دنیا

دارای درپوش محافظ مقره ها و دستگیره در طرفین جهت جابجایی آسان و همچنین

نصب آسان

با بیان ویژگی های خازن های فشار ضعیف- خازن های سیلندری و کتابی می توانیم تفاوت دو مدل خازن را متوجه شویم و بنابر نیاز انتخاب راحتی داشته باشیم.

شرکت پارس خازن غرب

با بیش از 30 سال تجربه در ساخت بانک های خازنی و بهینه سازی مصرف انرژی

راه های اصلاح ضریب توان

ضریب توان چیست ؟

یک مدار با بار مقاومتی دارای شکل موج جریان و ولتاژ هم فاز است،

اما در مداری با بار راکتیو (خازنی یا سلفی)، سلف و خازن توان مصرف نمی کنند اما ظرفیت شبکه را اشغال می کنند،

چون جریان می کشند. خازن جریان پیش فاز می کشد یعنی جریان پس فاز (برای سلف) تولید می کند.

سلف جریان پس فاز را مصرف می کند. در شکل موج بار خازنی جریان نسبت به ولتاژ پیش فاز است.

در مصرف کننده ها، سه نوع توان، شامل توان ظاهری (S)، توان اکتیو (P) و توان راکتیو (Q) تعریف می شود.

توان اکتیو

توان اکتیو همان توان حقیقی و توان بارهای مقاومتی است که با واحد وات W نشان داده می شوند.

توان راکتیو

توان راکتیو یک توان فرضی است که برای مقایسه قدرت سلف ها و خازن ها تعریف می شود.

توان راکتیو خازن بیشتر شود، انرژی لازم برای شارژ و دشارژ آن بیشتر می شود ولی در نهایت مصرف نمی کند.

این توان با واحد KVAR معرفی می شود.

توان ظاهری

در سیستم های الکتریکی که ترکیبی از بارهای مقاومتی و راکتیو هستند،

ترکیب مؤلفه های توان اکتیو و راکتیو به عنوان توان کل یا توان ظاهری معرفی می شود و با کیلو ولت آمپر (KVA) نشان داده می شود.

 اگر زاویۀ بین ولتاژ و جریان مصرف کننده کمتر شود (ضریب توان افزایش یابد)،

مقدار توان اکتیو مصرفی به توان ظاهری نزدیک شده و لذا مقدار توان راکتیو مصرفی کاهش می‌یابد.

یکی از روش های اصلاح این زاویه استفاده از بانک خازنی است که در ادامه بیشتر درباره آن صحبت می کنیم.

• مفهوم اصلاح ضریب قدرت به زبان ساده

راه های اصلاح ضریب توان

اصلاح ضریب قدرت ، تکنیکی برای کم کردن آثار منفی بارهای راکتیو در یک شبکه با برق متناوب است.

اما همان طور که گفته شد بار مصرفی نیاز به توان راکتیو دارد.

لذا توان راکتیو مورد نیاز مصرف کننده از راهی غیر از شبکه باید تأمین شود؛

چرا که افزایش توان راکتیو تولیدی در نیروگاه ها، جریان تحریک ژنراتور را افزایش می دهد که با محدودیت های دینامیکی روبه رو می‌شود.

مقدار توان معمولاً عددی بین صفر تا یک است،

که مقادیر یک و نزدیک به آن مقادیر مطلوب محسوب می شوند. اصلاح یا کاهش ضریب قدرت، افزایش تلفات را به دنبال دارد.

توان از دست رفته در ضریب توان کمتر از یک نشان دهنده توان راکتیو است.

توان راکتیو، افزایش اضافه بار و افزایش هزینه برق را به دنبال دارد.

بارهای سلفی و هارمونیک ها از دلایل کاهش ضریب توان است.

 در هنگام اصلاح ضریب قدرت به جای این که شبکه جریان سلف (جریان پس فاز) را تأمین کند،

با استفاده از خازن به طور موازی، جریان مورد نیاز توسط خازن تأمین می شود.

همان طور که گفته شد خازن جریان پیش فاز می کشد یعنی جریان پس فاز تولید می کند و سلف جریان پس فاز را مصرف می کند.

به این عمل اصلاح ضریب توان می گویند.

زمانی که خازن شارژ می شود، سلف دشارژ می شود و برعکس.

سلف و خازن جریان یکدیگر را تأمین می کنند.

• محاسبه ضریب توان در تابلو برق

   همان طور که گفتیم از کسینوس زاویۀ اختلاف فاز جریان و ولتاژ می توان اجزای ظاهری و مؤثر توان ها،

ولتاژها و جریان ها را محاسبه کرد. در دستگاه های الکتریکی اغلب ضریب توان برای بار کامل نوشته می شود.

از آن جایی که شبکه برای توان ظاهری خاصی طراحی شده است،

لذا سعی بر این است که مقدار توان ظاهری حتی الامکان پایین نگه داشته شود.

در صورتی که خازن های مناسب به صورت موازی و در کنار مصرف کننده نصب شوند،

بخشی از توان راکتیو بین خازن و مصرف کننده نوسان کرده، باقی مانده از شبکه کشیده می شود

که میزان بارگذاری راکتیو شبکه را کاهش می دهد. در صورتی که به وسیلۀ جبران سازی،

ضریب توان به یک برسد در شبکه فقط جریان مؤثر خواهد داشت.

   آمپرمتر و دستگاه اندازه گیری توان اغلب در تابلو اصلی نصب شده اند.

هم چنین می توان از دستگاه های اندازه گیری چنگکی استفاده نمود.

اندازه گیری های مورد نیاز در فیدر ورودی و یا فیدرهای خروجی پست اصلی انجام می گیرد.

اندازه گیری هم زمان ولتاژ شبکه دقت محاسبه را بهتر می کند.

البته می توان ولتاژ نامی را ۳۸۰ یا ۴۰۰ ولت در نظر گرفت.

از ولتاژ (U) ، جریان ظاهری (Is)  و ضریب توان می توان، توان اکتیو را محاسبه کرد.

• طراحی بانک خازنی

راه های اصلاح ضریب توان

در هنگامی که قرار است طرح خازن های اصلاح ضریب قدرت انجام شود

باید لیستی از بارها تهیه کرد و مقدار ضریب قدرت هر یک از بارها را به همراه توان اکتیو مصرفی

که به طور معمول در همۀ دستگاه‌ها نوشته شده است خواند.

سپس مقدار کیلو ولت آمپر مصرفی را محاسبه نمود و از تقسیم مقدار مجموع توان اکتیو بر

مقدار توان ظاهری ضریب قدرت کل را به دست آورد سپس مقدار خازن را با توجه به جداول موجود در کاتالوگ محاسبه کرد. 

به طور معمول بانک خازنی ۲۰ درصد بالاتر از عدد به دست آمده طراحی می شود.

الف) با در دست داشتن ضریب قدرت های موجود و مورد نظر و توان راکتیو داریم:

• Qc: قدرت خازن بر حسب کیلووار
• P: توان اکتیو تجهیزات بر حسب کیلووات
• tanᴓ۱: ضریب زاویه توان موجود
• tanᴓ۲: ضریب زاویه توان مطلوب

ب) از طریق قبض برق مصرفی واحد:

اطلاعات موجود در روی قبض عبارتند از: توان اکتیو مصرفی و مقدار توان راکتیو مصرفی.

منطق عملکرد خازن: ترتیب وارد کردن به مدار یا خارج کردن خازن ها از مدار توسط رگولاتور منطق عملکرد نامیده می شود.

مثال: منطق ۱۲۲ برای خازن ۵ پله

مثال: منطق ۱۱۱ برای خازن سه پله

• ضریب C/K در رگولاتور چیست ؟

این ضریب برای تنظیم فاصله وارد کردن خازن تا خارج کردن آن از مدار به رگولاتور داده می شود.

در واقع این نسبت نشان دهنده نسبت تبدیل توان اولین

پله خازن (C) به نسبت تبدیل ترانسفورماتور جریان متصل به رگولاتور (K) است.

به عنوان مثال اگر ضریب قدرت از ۸۹ درصد کمتر شد پله ای از خازن را وارد مدار کرده و

در صورتی که کسینوس فی از ۰٫۹۳۵ بیشتر شد پله ای را از مدار خارج نماید.

C ظرفیت اولین پله خازن نصب شده در مدار و K ضریب نسبت تبدیل ترانسفورماتور جریان است.

• قدرت خازن اگر کمتر از ۵۰۰ وار باشد مقدار آن بر حسب ظرفیت خازن (C) بیان می شود.
• قدرت خازن اگر بیش از ۵۰۰ وار باشد مقدار آن بر حسب KVAR (کیلووار) بیان می شود.
• باید دقت شود که Q_C<Q_L باشد تا از افزایش ولتاژ شبکه جلوگیری شود.
• (QC توان خازن مورد نیاز، QL توان راکتیو اندازه گیری شده)

• اثر هارمونیک در خازن های اصلاح ضریب قدرت

راه های اصلاح ضریب توان

 دستگاه پاور آنالایزر وقتی سیستم راه اندازی شده و مشغول به کار است،

می تواند مقدار مورد نیاز خازن را مشخص و هارمونیک های موجود در سیستم را اندازه گیری ‌کند.

محاسبه از طریق قبض و خواندن ضریب زیان که به محاسبۀ مقدار ضریب قدرت می انجامد

باتوجه به دیماند قراردادی بانک خازن مورد نیاز طراحی می شود.

                                                                            ۱ – (ضریب قدرت / ۹۰درصد) = ضریب زیان 

 خازن‌های اصلاح ضریب قدرت نسبت به هارمونیک‌ها حساس اند.

این هارمونیک‌ها شامل هارمونیک‌ های پنجم، هفتم، یازدهم، سیزدهم و … هستند.

بسته به طراحی ساختار اساسی بانک‌های خازنی، حدود پایداری در مقابل اضافه ولتاژ،

اضافه جریان و هارمونیک‌ها برای دور کردن خازن از خرابی بسیار مهم است.

علاوه بر این مشکل، مشکلات زیر نیز موجب خرابی بانک‌های خازنی می شود:

·    تشدید

·    اضافه ولتاژ

·    امواج کلید زنی

·    جریان هجومی

·    ولتاژ آنی بارگیری جرقه

·    تخلیه/ بازبست ولتاژ

• امواج کلید زنی در بانک خازنی

   اساساً خازن‌ها امواج کلید زنی تولید می کنند که عموماً به عنوان جریان هجومی و اضافه ولتاژ آنی دسته بندی می شوند.

   جریان هجومی پدیده ای است که هنگام به مدار وصل کردن خازن‌ها رخ می دهد. امپدانس ارائه شده توسط خازن طبیعتاً بسیار کم و مقاومتی است. این امر منجر به جریان هجومی به بزرگی ۵۰ تا ۱۰ برابر جریان اسمی می شود که  از خازن عبور می کند، دلیل این عمل این است که امپدانس ترانسفورماتور در زمان روشن کردن خازن‌ها فقط در مقابل شار جریان مقاومت می کند.

 این امر هنگامی پیچیده می گردد که در ترکیب موازی بانک خازنی ممکن است جریان هجومی کلید زنی به سطحی بالاتر از ۲۰۰ تا ۳۰۰ برابر جریان اسمی برسد. این جریان هجومی نتیجه تخلیه خازن‌های از پیش شارژ شده موازی با آن است.

   در هنگام خاموش کردن (از مدار خارج کردن) خازن‌ها، بسته به شارژ ذخیره شده در آن، اضافه ولتاژ ناگهانی بالاتری در این زمان به وجود خواهد آمد که ممکن است موجب پدید آمدن جرقه در پایه ها شود. هنگامی که خازن خاموش می شود شار الکتریکی در خود نگه می دارد و به وسیله مقاومت‌های تخلیه، دشارژ می شود. مدت زمان تخلیه عموماً بین ۶۰ تا ۱۸۰ ثانیه است.

   تا زمانی که تخلیه به شکل موثری صورت نگرفته نمی توان خازن‌ها را به مدار باز گرداند. هرگونه بازبست خازن قبل از تخلیه کامل دوباره موجب افزایش جریان هجومی می شود.

 به همین منظور در مواردی که بارهای متغیر جبران سازی می شود پیشنهاد می گردد از بانک‌های خازنی اشنایدر الکتریک همراه با رگولاتور هوشمند اشنایدر الکتریک استفاده شود و  همچنین در خازن گذاری به صورت ثابت برای مینینم بار خازن در نظر گرفته شود.

• تعرفه های قیمت انرژی

راه های اصلاح ضریب توان

   در محاسبه قیمت انرژی، حداکثر مصرف و انرژی اکتیو و راکتیو به صورت مجزا در نظر گرفته می شوند. در اغلب قراردادها حداکثر مصرف راکتیو برابر ۵۰% مصرف اکتیو در نظر گرفته می شود.

مصرف راکتیو در صورتی مشمول هزینه می شود که بیش از ۵۰% مصرف اکتیو باشد که این مصرف متناظر با ضریب توان ۰٫۹ است. توصیه می شود که برای محاسبه، عدد بالاتری مثل ۰٫۹۲ در نظر گرفته شود تا توان رزرو خازنی داشته باشیم.

• تعرفه های میزان تقاضای انرژی

   در این حالت مبنای مصرف، حداکثر توان مصرفی مشتری در طول یک ماه خاص است. در صورتی که توان ظاهری و نه توان اکتیو مبنا باشد، متذکر می شود که میزان خازن را به نحوی انتخاب کنید که Cosɸ = ۱ شود.

• انواع خازن های صنعتی

خازن های صنعتی در دو دسته خازن های فشار ضعیف و فشار متوسط قرار می گیرند.

خازن های صنعتی فشار ضعیف در دسته های زیر قرار می گیرند:

• خازن هایی با ولتاژ کمتر از ۱۰۰۰ ولت
• خازن خشک
• اتصال تک فاز یا سه فاز به صورت اتصال مثلث

خازن های فشار متوسط در دسته های زیر قرار می گیرند:

• خازن هایی با ولتاژ بیش از ۱۰۰۰ ولت
• خازن های روغنی
• خازن با اتصال تک فاز یا سه فاز به صورت اتصال مثلث
• استاندارد IEC70, VDE0560-Din4800-isir2781
• ولتاژ اسمی، جریان اسمی، توان اسمی (ظرفیت VAR)، تلفات اکتیو، دمای محیط، دمای خنک کننده، حداکثر و حداقل دمای کار خازن، نوع اتصال به شبکه.
• رده بندی دمای حداکثر و حداقل دمای کار خازن به شرح زیر است:

۴۰+ / ۴۰- و ۴۰+ / ۲۰- و ۴۰+ / ۱۰- و ۴۵+ / ۱۰-

• خازن سه فاز می تواند به یکی از صورت های زیر به مدار متصل شود:

Y (ستاره)، ∆ (مثلث)، Y (ستاره با نقطه صفر) ، lll (سه بخش بدون اتصالات داخلی).

• توان واحد خازنی سه فاز باید به صورت مجموع توان سه فاز ذکر شود.
• ظرفیت کلید فیوز نصب شده در مسیر تغذیه خازن باید ۱٫۵ برابر جریان خازن باشد.
• در صورت استفاده از کنتاکتور، ظرفیت آن (پس از اعمال ضرایب حرارتی) ۱٫۲۵ برابر حداکثر جریان حاصل است.
• برای حفاظت مطمئن تر خازن در برابر اتصال کوتاه از فیوزهای HRC یا ضریب ۱٫۵ برابر جریان نامی خازن استفاده می شود.
• در ولتاژ فشار ضعیف و بارهای خیلی کوچک، تنظیم توان با کنترل دستی امکان پذیر است.
• برای کنترل و تنظیم توان اکتیو به صورت خودکار می توان از رله های اندازه گیر توان اکتیو، حساس به جریان و یا تایمر استفاده کرد.
• در مصرف کننده های صنعتی کوچک و نیز جبران کننده های گروهی استفاده از رله جریان بهتر است.
• در بار یکنواخت و قابل پیش بینی می توان از رله زمانی بهره گرفت. بهترین روش کنترل رله حساس به توان راکتیو است. مراحل پله خازن از ۳ الی ۱۹ مرحله می تواند برنامه ریزی شود. مقدار هر پله و تعداد پله ها به شرایط بار بستگی دارد.
• قدرت خازن های رایج بر حسب KVAR  به شرح زیر است:

۵-۱۰-۱۲٫۵-۱۵-۲۰-۲۵-۳۰-۴۰-۵۰-۶۰-۱۰۰                                         

• قطعات مورد استفاده در جبران سازی ضریب توان همراه با خازن

راه های اصلاح ضریب توان

• • نقش فیوزها در جبران سازی توان

   با توجه به سطح اتصال کوتاه در بانک های خازنی باید از فیوزهایHigh Rupture current)  HRC ( برای محافظت در مقابل اضافه جریان استفاده شود مقدار جریان دهی فیوزها طبق استاندارد از ۴.۱ تا ۵.۱ برابر جریان نامی خازن‌ها انتخاب شود این نوع فیوزها دارای قدرت قطع بالایی هستند. برای حفاظت بانک های خازنی از فیوزهایی استفاده می شود که نسبت به اتصال کوتاه و اضافه بار سریع واکنش نشان داده و قطع شوند به همین دلیل از فیوز کاردی یا سکسیونر استفاده می شود.

• • عملکرد مقاومت های تخلیه در اصلاح ضریب توان

   به منظور کاهش ولتاژ دو سرخازن های اصلاح ضریب قدرت پس از خارج شدن آنها از مدار از مقاومت‌هایی که به ترمینالهای خازن، بسته شده است استفاده می کنند. مقدار این مقاومت‌ها متناسب با توان خازن‌ها متفاوت است.

   این مقاومت باید بتواند میزان ولتاژ را در مدت ۳ دقیقه پس از قطع خازن‌ها به میزان کم خطر (پایین تر از ۷۵ ولت) کاهش دهد. در حالت‌های خاصی که خازن مستقیماً به سیم پیچ‌های الکتروموتور وصل می شود نیازی به مقاومت تخلیه نبوده و باید تا توقف کامل موتور از تماس با قسمت‌های برقدار خازن، اجتناب شود. طبق استاندارد خازن‌ها باید برای وصل مجدد به مدار حداکثر تا ۱۰ درصد ولتاژ نامی شارژ باشند.

مقاومت تخلیه توسط سازنده بر حسب توان خازن محاسبه می شود و در هنگام ساخت یونیت به خازن متصل می گردد. همچنین روی پلاک خازن مدت زمان تخلیه را مشخص می‌کنند. در مواردی که نیاز به تخلیه سریع خازن جهت سوئیچینگ به مدار باشد به جای مقاومت از مدار تخلیه سریع استفاده می شود.

• • استفاده از تریستور سوئیچ در مدار اصلاح ضریب توان

   در مواردی که تغییرات ضریب قدرت سریع است باید از تریستور سوییچ به جای کنتاکتور خازنی استفاده نمود این قطعات به همراه مدار تخلیه سریع به خازن متصل شده و در ۵ میلی ثانیه می توانند بعد از خروج خازن به مدار می توانند خازن را به مدار وارد کنند.

• استفاده از رگولاتور هوشمند در بانک خازنی

علاوه بر این می توان با استفاده از رگولاتور هوشمند خیلی ساده تر اطلاعات زیادی از مدار بدست آورد.  رگولاتور هوشمند برای مدیریت بانک های خازنی در دو مدل ۶ و ۱۲ پله طراحی و ساخته شده است. از مزایای رگولاتور هوشمند کنترل و اندازگیری ولتاژ، توان، جریان بار، جریان راکتیو، اعوجاج هارمونیک ولتاژ، کسینوس فی، گام های اتصال خازن ها، تعداد دفعات قطع و وصل خازن ها، ثبت تاریخ هشدارها و سنجش دمای محیط داخل تابلو برق است.

جبران سازی ضریب توان انفرادی

 جبران سازی انفرادی توان راکتیو برای ترانسفورماتورها، تجهیزات جوشکاری، موتورهای کم بار یا با کابل طولانی و موتورهای بزرگ که به طور مداوم درحال کار هستند، اقتصادی تر است. در این حالت خازن ها به طور مستقیم یا به وسیله سوئیچگیرها به بار متصل هستند. حذف توان راکتیو از شبکه داخلی از مزایای این روش به حساب می‌آید. اما تعداد بیشتر خازن برای یک مجموعه به دلیل عدم داشتن ضریب همزمانی و لذا هزینه بیشتر از معایب این روش محسوب می شود.

در ساده ترین مدل، یک خازن با مقدار مناسب، موازی هر مصرف کنندۀ سلفی نصب می شود. بدین وسیله به صورت چشم گیری از بار سیم ها و کابل ها کم می شود. باید دقت کرد که خازن فقط در محدودۀ زمانی فعالیت دستگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد. در ضمن نصب خازن برای جبران سازی انفرادی دستگاه ها ساده نیست.

کاربرد

• • برای موتورهای دائم کار
  • برای موتورهای کم بار یا با کابل طولانی
  • جهت جبران سازی توان راکتیو بی باری ترانسفورماتورها

مزایای جبران سازی ضریب توان انفرادی

• • مخارج کم تر بر حسب KVAr
  • شبکه داخلی کاملاً از جریان راکتیو پاک می شود.

معایب جبران سازی ضریب توان انفرادی

• • جبران سازی در تمام کارخانه پخش شده است.
  • نصب پیچیده
  • به طور کلی به خازن بیش تری نیاز است چون که توجهی به ضریب هم زمانی نمی شود.

مشکلات ناشی از نصب تجهیزات و خطرات ناشی از عوامل محیطی و پدیده هایی مانند اتصال کوتاه که در تجهیزات الکتریکی روی می‌داد و در دسترس بودن تمام قسمتهای برقدار از سوی اپراتور، سازندگان را بر آن داشت تا ایمنی بیشتری را تامین کنند، از این رو تابلو به شکل محفظه بسته طراحی شد تا تجهیزات داخل آن غیر قابل دسترس باشند.

انواع تابلو از لحاظ ساختار

تابلوهای mental Enclose: تابلوهایی به شکل محفظه تمام بسته فلزی که تمام تجهیزات الکتریکی اعم از کلیدها، ترانس جریان و ولتاژ، لوازم اندازه گیری، شینه ها و... در داخل آن نصب می شود. این تابلوها به دو دسته تقسیم می شوند:

۱ - تابلوهای Metal Clad: این نوع تابلو‌ها نوعی از تابلوهای Metal Enclosed هستند که در آنها، محفظه‌های مختلف از یکدیگر جدا شده اند. این امر باعث می‌شود تا اگر خطایی در یکی از محفظه‌ها روی دهد، این خطا به محفظه‌های دیگر انتقال پیدا نکند و سایر محفظه‌ها نیز تحت تأثیر آن آسیب ندیده و محفوظ می‌مانند.

یک تابلو Metal Clad به چهار بخش تقسیم می‌شود:

- محفظه باسبار

- محفظه سر کابل

- محفظه LV (کنترل) که تجهیزات اندازه گیری، حفاظتی و کنترلی در آن قرار می‌گیرند.

- محفظه کلید

۲ - تابلوهای Compartment Type: این نوع تابلو‌ها نوعی از تابلوهای Metal Enclose هستند که در آنها، محفظه‌های مختلف از یکدیگر جدا نشده اند.

در طراحی یک تابلو باید موارد زیر در نظر گرفته شود:

- شرایط محیطی (جهت بهره برداری)

- شرایط لازم برای نصب

- شرایط حفاظتی

انواع تابلو از لحاظ محل نصب:

- داخلی (Indoor): تابلو در فضای بسته مانند داخل سالن یا سوله نصب می‌شود.

- فضای باز (Outdoor): تابلو در فضای باز نصب می‌شود.

تقسیم بندی تابلو‌ها:

 ۱ -تابلوهای فیکس (Fix):

-تابلوهای ایستاده چند منظوره (Multi Purpose):این تابلو‌ها بصورت ایستاده قرار میگیرند و تابلوهای چند منظوره می‌باشند وداخل ان‌ها می‌توان تجهیزات کنترل-قدرت-پنوماتیکی و... نصب کرد.

-تابلوهای دیواری (Wall Mounting):این تابلو‌ها به دو دسته تابلوهای روکار (On Surface) و تابلوهای توکار (Flush Mounting) تقسیم میشوند.

-تابلوهای (Rack):تابلو هایی هستند که حالت قفسه قفسه دارند و محفظه‌های اندازه گیری-الکترونیکی-کنترل ومخابراتی و... روی ان‌ها نصب می‌شود.

*تابلوهای Swing نوعی از تابلوهای Rack هستند که دارای در متحرک می‌باشد و مزیت ان این است که پشت تجهیزات ان قابل رویت است و دسترسی به پشت تجهیزات فراهم است این مدل بسیار گران است و درب ان هم شیشه‌ای است.

۲ -تابلوهای کشویی (Withdraw able):

-تابلو‌های کنترل موتور‌ها (Motor Control Center (MCC)):این تابلو‌ها بصورت کشویی ساخته می‌شود و برای کنترل موتور‌ها ساخته می‌شود. این تابلو‌ها بخاطر مزیت تابلوهای کشویی بسیارگران هستند. این متن برگرفته از سایت مهندسی برق قدرت و شبکه‌های انتقال و توزیع مهندس هادی حداد خوزانی می‌باشد

-تابلوهای مرکز قدرت (Power Center):این تابلو‌ها برای تغذیه تابلوهای MCC استفاده میشوند و یک تابلوی توزیع است و میتواند چند تا تابلوی MCC را تغذیه کند در این تابلو‌ها کلید‌ها بیشتر از نوع هوایی هستندوبعد از پست اصلی استفاده می‌شوند.


*تابلوهای مدولار: نوع پیشرفته تابلوهای فیکس ایستاده است. هر فیدر به شکل یک مدول در تابلو نصب شده وبه وسیله یک صفحه فلزی از فیدر بالایی وفیدر پایینی خود جدا می‌شوند و از لحاظ دسترسی به سر کابل به دو نوع کلی تقسیم می‌شوند:

-دسترسی از پشت

-دسترسی از جلو: در این حالت معمولا" در کنار درب اصلی تابلو درب کوچکی به نام درب کناری تعبیه شده و اتصالات کابل‌ها به فیدر‌ها از طریق این درب انجام میشود این نوع سلول‌ها را از لحاظ محل ورود سر کابل‌های ورودی وخروجی میتوان به ورود از بالا و ورود از پایین تقسیم نمود.

*انواع تابلو‌ها از لحاظ ایستایی:

ایستاده (Self Standing / Free Standing):تابلو حالت خود ایستا دارد (نیاز به مهار آن توسط سازه‌ی دیگری نیست و یا به دیگری تکیه ندارد.)

دیواری (Wall Mounted): تابلو هایی که روی دیوار نصب می‌شوند.

این تابلو‌ها اگر روی سطح دیوار نصب شوند، روکار، Surface Mounted و اگر داخل دیوار جاسازی شوند، توکار، Flush Mounted یا Recessed Mounted نامیده می‌شوند.